Սահմանադրաիրավական նորմեր և ինստիտուտներ

Հատված

Իրավունքի նորմն իրավունքի բոլոր այն վարդապետությունների (անկախ իրավահասկացողության տիպերի տարբերություններից) հիմնադիր հասկացություններից մեկն է, որոնք իրավունքը մեկնաբանում են նորմատիվորեն, այսինքն` իրավունքն ամբողջությամբ հասկանում և սահմանում են նորմի միջոցով, գտնում են, որ իրավունքը, որպես այդպիսին, բաղկացած է նորմերից: Այն, ինչ ընդունված է անվանել պոզիտիվ իրավունք, փաստորեն, որպես իրավական էմպիրիկ երևույթ տարբեր պաշտոնական փաստաթղթերի (օրենքների, որոշումների, հրամանների, դատական նախադեպերի և այլնի) անորոշ բազմություն է, որոնցում պարունակվում են տարբեր տեսակի համապարտադիր դրույթներ (սահմանումներ, պահանջներ, արգելքներ, տրամադրումներ, ցուցումներ, ամրագրումներ և այլն): Այդ դրույթները տեքստային ձևով ամրագրված են այս կամ այն ընդհանուր բնույթի պաշտոնական փաստաթղթերի (օրենքի, որոշման, հրամանի և այլնի) հոդվածների, դրվագների, կետերի, մասերի, բաժինների կամ կոնկրետ դատական վճռի (նախադեպային իրավունքի համակարգերում) տեսքով և այլն: Իրավունքի ճյուղի բնութագրումն անհնար է առանց այն կազմող նորմերի առանձնահատկությունների բացահայտման: Գրված իրավունքի կարգավորման և դրան համակարգային միասնություն հաղորդելու համար տրամաբանորեն անհրաժեշտ է, որ թե՛ ամբողջությամբ որոնվող համակարգը, թե՛ դրա բաղադրատարրերը կառուցվեն միևնույն կարգավորիչ մոդելով, ունենան միևնույն կարգավորիչ նշանակալի կառուցվածք: