Հատված
Ճատրակը ծագել է Հնդկաստանում ավելի քան երկու հազար տարի առաջ։ Այն ժամանակ խաղը կոչվում էր չատուրանգա: Իր խաղաքարերի զանազանությամբ և դասավորությամբ նա ձգտում էր պատկերել այն ժամանակվա հնդկական զորքի կազմն ու շարքը: Ճատրակը, որ պարունակում էր շատ տեսակներ, Հնդկաստանից տարածվեց ամբողջ արևելյան և կենտրոնական Ասիայով, իսկ 5-րդ դարի վերջում կամ 6-րդ դարի սկզբում մուտք գործեց Պարսկաստան: Այնտեղ մեծ ժողովրդականություն էր վայելում այդ խաղը, որտեղ «բանականությունը հաղթանակ է տանում», ինչպես ասվում էր հնագույն ձեռագրերից մեկում։ 7-րդ դարում իրանական միապետության նվաճողներ արաբները ծանոթացան ճատրակին։ Նրանք զարգացրին և փոքր ինչ կատարելագործեցին խաղը։ Շախմատը իր առավելագույն զարգացմանը արաբների մոտ հասավ 9-10-րդ դարերում: Ձեռագրերը վկայում են, որ նրանք հետաքրքրվում էին ոչ միայն գործնական խաղով, այլև շախմատային կոմպոզիցիայով և վերլուծությամբ։ Խաղի հիմնական կանոնները ստեղծվել են վերածննդի դարաշրջանում, թեպետ նրանց լիակատար միատեսակությունը սահմանվել է միայն 19-րդ դարում:
Գրականության ցանկ
1. Рублевский С.В.64 урока мастерства,РИПОЛ классик,2007
2. Джон Сондерс Шахматы. История, правила, навыки и тактики, Эксмо, 2015
3. Михайлова, И.В. Подготовка юных высококвалифицированных шахматистов с помо-щью компьютерных шахматных программ и «интернет» : М., 2005
4. Вершинин, М.А. Особенности формирования стратегического мастерства шахматистов 2009
5. Гутенев, М.Ю. Шахматы как культурный феномен / Изд-во Воронеж. гос. пед. ун-та, 2012
6. Скачков, П. В. Педагогические инновации в современном шахматном образовании / П.В. Скачков // Начальная школа плюс до и после. – 2010
7. Нго, Х.Б. Совершенствование аналитических способностей шахматистов высшей ква-лификации в подготовительном периоде тренировочного процесса : (ГЦОЛИФК). – М., 2014
8. Поткин, В.А. Структура и содержание тренировочного процесса шахматистов высшей квалификации на основе инновационных компьютерных программ : – М., 2011
9. Рязанцев, А.В. Нейровегетативные и нейродинамические критерии оценки адаптации юных шахматистов к умственным нагрузкам– 2011